Zygmunt Bauman
(ur. 19 listopada 1925 w Poznaniu, zm. 9 stycznia 2017 w Leeds)
Polski socjolog, filozof, eseista, jeden z twórców koncepcji postmodernizmu – ponowoczesności, płynnej nowoczesności, późnej nowoczesności. Profesor nauk humanistycznych. Przez wiele lat pełnił funkcję kierownika Katedry Socjologii na University of Leeds, od 1990 był profesorem emerytowanym tej uczelni. Specjalizował się w teorii kultury[1].
"Przed wojną Polska była bardzo zacofanym krajem [...] jeśli się spojrzało na obecne wówczas w Polsce spektrum polityczne, partia komunistyczna obiecywała najlepsze rozwiązanie. Jej program polityczny najlepiej pasował do problemów, przed jakimi stała Polska. Byłem całkowicie oddany. Idee komunistyczne były po prostu kontynuacją oświecenia."
Spis treści
[ukryj]Życiorys[edytuj]
Urodził się w Poznaniu w 1925 r. w rodzinie polskich Żydów, jako syn Zofii i Maurycego[2] (ojciec był kupcem[3]). Po rozpoczęciu wojny we wrześniu 1939 wraz z rodzicami uciekł przed frontem do ZSRR. Wstąpił do Komsomołu i w 1943 r. rozpoczął studia na uniwersytecie wNiżnym Nowogrodzie (wówczas noszącym nazwę Gorki). Wkrótce potem został zmobilizowany i wcielony do moskiewskiej milicji, w której służył przez kilka miesięcy[3], regulując ruch na ulicach jako „inspektor ruchu drogowego”[4].
Po zdaniu egzaminu maturalnego w wieku lat dziewiętnastu (1944 r.) wstąpił do 1 Armii Wojska Polskiego[5]. Pełnił funkcję oficera polityczno-wychowawczego, służąc w szeregach 4 Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego. Wziął udział w bitwie o Kołobrzeg, w której został ranny, oraz w bitwie o Berlin. W tym samym roku podpisał zobowiązanie do współpracy jako agent-informator Informacji Wojskowej o pseudonimie „Semjon”[3]. Część zachowanych raportów określa „Semjona” jako bezwartościowe i niechętne do współpracy źródło informacji, z kolei według innych był dobrze wyszkolonym i cennym analitykiem[3].
W czerwcu 1945 wraz z całą 4 Dywizją Piechoty został wcielony do Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KBW)[3]. Od 6 czerwca w ramach 5 Samodzielnego Batalionu Ochronnego w Bydgoszczy pełnił funkcję zastępcy ds. polityczno-wychowawczych (KBW), a od grudnia funkcję starszego instruktora ds. polityczno-wychowawczych Wydziału Bezpieczeństwa Wewnętrznego (WBW) w Bydgoszczy[2]. W styczniu 1946 r. wstąpił do PPR[6]. 6 lipca objął funkcję starszego wykładowcy ds. polityczno-wychowawczych w Samodzielnym Pułku Szkolnym KBW w Warszawie. Od 1 lipca kolejnego roku objął funkcję starszego instruktora wyszkolenia polityczno-wychowawczego w Wydziale Wyszkolenia Politycznego Zarządu Polityczno-Wychowawczego KBW, 10 lutego 1948 r. został szefem tego wydziału, a 20 grudnia szefem i jednocześnie zastępcą Wydziału I, Oddziału II. 10 lipca 1949 r. został mianowany szefem Oddziału Propagandy i Agitacji w Zarządzie Politycznym[2]. Zgodnie z treścią wniosku awansowego z 1950 r. w okresie tym:
16 marca 1953 r. został zwolniony z pełnionych funkcji i z zawodowej służby wojskowej z powodu więzi z obcą klasowo i ideologicznie rodziną[3], w związku z czym stwierdzono jego „nieprzydatność do dalszej służby w wojsku”[2]. Jednak w 1950 r., z własnej inicjatywy i wbrew woli ojca, wystąpił o przekazanie na rzecz PZPR praw rodziców do spadku rodzinnego. Mimo braku zgody KC PZPR pozostał przy swym zdaniu i w dalszym ciągu podejmował starania o przekazanie spadku[3]. W 2007 w wywiadzie dla dziennika „The Guardian” o sytuacji w powojennej Polsce powiedział:[8]
Studia rozpoczął w 1943 r., jeszcze w Związku Radzieckim, następnie studiował podczas służby w wojsku, w Akademii Nauk Społecznych i Politycznych. Po wojnie studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, na którym został asystentem Juliana Hochfelda. Na Wydziale Filozofii wykładał marksizm, po Październiku 1956 r, stał się jednym z prekursorów socjologii w Polsce, w końcu lat 1940. usuniętej ze szkół wyższych jako „nauka burżuazyjna”.
W 1954 r. ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim, a 1960 uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dziedzinie socjologii, za pracę habilitacyjną Klasa, ruch, elita. Studium socjologiczne dziejów angielskiego ruchu robotniczego. W 1968 r. uzyskał tytuł naukowy profesora. Był pierwszym redaktorem naczelnym Studiów Socjologicznych. W wyniku wydarzeń marcowych został w 1968 r. usunięty z Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie był kierownikiem Katedry Socjologii Ogólnej. W atmosferze antysemickiej nagonki został zmuszony do opuszczenia Polski.
Wykładał na uniwersytetach w Tel Awiwie i Hajfie (1969–1971). W 1971 r. wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie związał się z uniwersytetem w Leeds, zostając kierownikiem Katedry Socjologii aż do odejścia na emeryturę w 1990 r. W 2004 r. został rektorem Uniwersytetu Powszechnego im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach k. Białowieży na Podlasiu.
Publikował m.in. w dzienniku „Gazeta Wyborcza” oraz na łamach Krytyki Politycznej i portalu Instytutu Obywatelskiego[9].
Zmarł 9 stycznia 2017 w Leeds[10].
No hay comentarios:
Publicar un comentario